ཐུ་བྷོད་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བུད་མེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་།

ཐུ་བྷོད་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བུད་མེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་། བུད་མེད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ལ་ཅིས་ཀྱང་འཕྱ་སྨོད་མ་གནང་རོགས། 

མང་བཟའ་པད་དཀར་གྱིས་བརྩམས། 

ལྷ་སྡེ་གནམ་ལོ་ཡག་གི་བསྒྱུར། 

“དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ནི་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་སྒང་སྔ་མཐུད་ཕྱི་སྤེལ་བྱེད་ཐུབ་ཡོད་པའི་མི་ རབས་གཅིག་གི་མཁས་དབང་ཞིག་ཡིན་པའི་ཁར། ཁོང་གིས་བུད་མེད་ཀྱི་འདྲ་མཉམ་མ་ཡིན་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ དང་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་མདུན་དུ་ཐོབ་ཐང་བློས་གཏོང་བྱེད་དགོས་བྱུང་ཡོད་པའི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་སུན་ འབྱིན་བྱས་ཡོད།” 

འཇིག་རྟེན་འདིར་ཐོག་མའི་ངུ་སྐད་གཏོར་བ་ནས་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ནི་བཀྲ་མི་ཤིས་པའི་ཚེ་སྲོག་ཅིག་ དང་། རིགས་དམན་པའི་མཚོན་བྱེད་དུ་འཇོག་པས། སྐྱེ་བ་དམན་པ་ཞེས་མིང་འདོགས་ཀྱང་བྱས་འདུག དུས་ དེ་ནས་བཟུང་། བུད་མེད་ཀྱི་ལས་དབང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོའི་རླབས་འོག་ཏུ་ཤོར་ཞིང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ ཤེས་ལྟ་གྲུབ་དང་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་བཀག་རྒྱ། རྨོངས་དད་ཀྱི་འཆིང་རྒྱ་སོགས་བགྲང་ལས་འདས་པའི་ ༼རང་བྱུང་ གནས་ལུགས་དང་དྲང་བདེན་༽ མེད་པའི་མི་ཆོས་ཀུན་སྤྱོད་ནང་ཉམ་ང་བའི་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱི་ཕྱི་ནང་གཉིས་ ཀ་རིམ་པ་གསུམ་རེས་བཏུམས་པའམ། བུད་མེད་ཀྱི་མི་གཤིས་དང་ལ་རྒྱ་གཉིས་སྐྱེས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་འཇིག་ རྟེན་ནང་གསོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་པས། བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་རང་ཉིད་འཚོ་བཞིན་པ་ཅི་ཞིག་གི་དོན་དུ་ཡིན་པ་ དང་། ཅི་ཞིག་བྱས་ཟིན་པའང་ཧ་མ་གོ་བར་མི་ཚེ་ཧྲིལ་བོར་ཞབས་འབྲིང་གིས་ཐ་ཤལ་གྱི་གོ་བབ་སྒང་ཐར་ཐུབ་ མེད་པའི་ཚེ་སྲོག་ཅིག་ལས་མ་འདས། ཡིན་ནའང་། འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་གཉིས་ཀྱི་ལམ་ལྷོང་བྱུང་ཟིན་པའི་ རླབས་ཆེན་བུད་མེད་དག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཁག་ལས་མཐོང་ཐུབ་པ་ནི། གལ་ཏེ་བུད་མེད་ལ་འཇིག་རྟེན་འདིའི་ཞོར་ གཏོགས་དངོས་བོ་མི་འདོད་པའི་བློ་གདེངས་འཁོར་ཐུབ་པ་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་ལ་འགན་འཁུར་བའི་བསམ་ བློས་བསྐུལ་མ་ཐེབས་པ་ཡིན་ན། འདི་དག་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཐོག་མའི་རྒྱུ་སྟེ། རང་ཉིད་རང་ལ་ཡིད་ཆེས་ དགོས། རང་ཉིད་ཀྱི་མགོན་སྐྱོབ་རང་ཉིད་ཡིན་པར་གོ་བ་གསལ་བོ་ལོན་དགོས་ཀྱི་ཡོད། ད་གཟོད་ཁོ་མོས་རང་ ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་ལ་དོན་སྙིང་གཏིང་ཟབ་མོ་ལྡན་པར་བསྐུལ་འདེད་གཏོང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། 

སྲོལ་རྒྱུན་ལྟ་གྲུབ་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱི་གཉའ་བར་བུད་མེད་སྐྱེ་བ་ནས་ཚུལ་ལྡན་དང་བག་མར་ ཕྱིན་རྗེས། ཁྱོ་གའི་ཕ་མ་དང་ཁྱོ་ག བུ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་རང་དོན་གཏིང་བརྗེད་ཀྱིས་རང་ཉིད་ལེགས་སྐྱེས་སུ་ འབུལ་ཐུབ་པ་སྤྱོད་བཟང་དུ་བརྩི་བའི་ཚད་གཞི་ཞིག་བཀལ་ཡོད་པས། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་ལོ་ངོ་སྟོང་ ཕྲག་མང་པོའ་ིརིང་གྲགས་མེད་ཚོར་མེད་ཀྱིས་སྡུག་བསྲན་དང་ལེགས་སྐྱེས་སུ་ཕུལ་བར་བརྟེན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ དང་ཁྲིམས་ལུགས་གཉིས་ཀའི་གླུད་རྫས་སུ་གྱུར་བ་དང་སྲོལ་རྒྱུན་གྱིས་ ༼སྐྱེས་མཆོག་༽ དང་ ༼སྐྱེས་དམན་ ༽ དུའང་དབྱེ་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་། བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་གྲགས་མེད་ཚོར་མེད་ངང་ད་དུང་བཟོད་བསྲན་ གྱིས་སུ་གང་གི་སེམས་ལའང་ ༼ཅིའི་ཕྱིར་༽ ཞེས་པའི་དྲི་བ་འདི་མ་འཁོར། བརྙས་བཅོས་འདི་དང་འདྲ་མཉམ་ མ་ཡིན་པ་འདིས་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་ཚོར་ཡིད་སྨོན་གྱིས་རང་ཉིད་ལ་མོ་ལུས་ཐོབ་པར་འཁང་སེམས་ ཤོར། ཐ་ན་བུ་མོ་ནར་མ་སོན་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཁོང་དུའང་རང་ཉིད་ཀྱི་དྲི་ཆུ་གཏོར་སའི་བུ་ག་འདི་མི་རྣམས་ ཀྱིས་མཐོང་མི་རུང་པའི་མདོག་ཉེས་པོའ་ིཅ་ལག་ཅིག་ཡིན་པའི་སེམས་སྐྲན་བཟོས་ཡོད་ཅིང་། དེ་ལས་ལྡོག་ནས་ བུ་ཕྲུག་ནར་མ་སོན་པ་དག་གི་དྲི་ཆུ་གཏོར་བྱེད་ཀྱི་ཡོ་ཆས་གཟི་བརྗིད་དང་ལ་རྒྱའི་མཚོན་བྱེད་དུ་བརྗོད་ཀྱི་ ཡོད།མི་ཚེ་ཧྲིལ་བོ་ངལ་བར་བསྐུར་བའི་རྒན་མོ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་རྗེས་མ་ཕོ་ལུས་ཤིག་ཐོབ་པར་མཇུག་མཐའི་ རེ་སྨོན་རྒྱག་གི་ཡོད་ཅིང་། སེམས་ཚོར་རྣོ་བའི་བུད་མེད་ཁ་ཤས་ལ་གནས་སྟངས་འདིར་རྒོལ་སེམས་འཁོར་ མྱོང་ནའང་། སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཆེན་པོ་འདིའི་སྔུན་དུ་ཕམ་ཁ་ལས་རྒྱལ་ཁ་གཅིག་ཀྱང་ཐོབ་མྱོང་མེད་ ལ། མཐའ་མཇུག་རླབས་རིས་ཆུ་ལ་སིམ་པ་ལྟ་བུའི་འཚོ་བར་མི་རོལ་རང་དབང་བྲལ་ཡོད། རྒྱལ་ཡུམ་ཆེན་མོའ་ིརང་རྣམ་ <<ངའི་བུ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ>> ནང་གསུངས་དོན། ༼ང་བཙས་པའི་རྗེས་ནས་བཟུང་། བུ་མོ་ཞིག་གི་ ལུས་རྟེན་ཐོབ་ཡོད་པའི་གྲིབ་ཡོར་གྱིས་ངའི་སེམས་ཁོང་ལྕི་ཏིག་གེར་མནན་ཡོད། ང་ཚོ་ཆུང་ཆུང་ཡིན་སྐབས་ ནས་ཕོ་མོའ་ིདབྱེ་བ་དང་རེ་བ་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཧེ་བག ཁྱིམ་ཚང་ནང་གི་གནས་བབས་ཀྱི་མཐོ་དམའི་བར་ཁྱད་ བཅས་ལྷག་གི་ཡོད་པས། སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེས་མའི་འཇིག་རྟེན་ལ་བྱང་སྣེ་དང་ལྷོ་སྣེ་ནང་བཞིན་གྱི་རྒྱང་ཐག་རིང་ ཞིང་། ཕྲུ་གུ་རྣམས་འཚར་ལོངས་བྱུང་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་འདྲ་མཉམ་མ་ཡིན་པའི་ངེས་ཤེས་གསལ་ལམ་མེར་ བརྙེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། གཞན་གྱི་བཟའ་ཟླ་བྱེད་ཀྱིན་པའི་བུད་མེད་ཀུན་ཀྱིས་ཧ་ཅང་དཀའ་ངལ་ཆེ་བའི་འཚོ་བ་རོལ་ གྱི་ཡོད་ཅིང་། ཧ་ལམ་གཡོག་པོ་ཞིག་གམ་ཁྱིམ་ཚང་ནང་གི་རྒྱུ་ནོར་ཞིག་གི་གོ་བབ་ལས་ཡོད་པ་མ་རེད། འདྲ་ མཉམ་མ་ཡིན་པའི་སྡུག་པོ་ག་ཚད་མྱངས་ནའང་། འཁང་ར་བྱེད་པ་དང་ཚིག་ལན་སློག་པ་སོགས་གཅིག་ཀྱང་ ཆོག་གི་མེད་པའི་ཁར། ཁྱོ་གའི་ཁྱིམ་ཚང་ནང་ཁ་བྲལ་ནས་འགྲོ་ཡང་མི་ཆོག་པར་ལས་དབང་ཁོ་ནར་གཞི་བཅོལ་ ཡོད་ལ། དེ་ལས་ལྡོག་ནས་ཁྱོ་གར་ནམ་ཞིག་བཟའ་ཟླར་ཡིད་མི་ཚིམས་པ་བྱུང་ཚེ། ག་དུས་ཀྱང་ལོགས་ཀའམ་ ཁ་བྲལ་ཆོག་གི་ཡོད་པ་དང་ཁྱོ་གས་ཟླ་མོར་བཏང་པའི་ཁ་བྲལ་བའི་བཀའ་རྒྱར་གདམ་ག་ཡོད་པ་མ་རེད། གལ་ ཏེ་བུད་མེད་ལ་འོས་མཐུན་མིན་པའི་སྡུག་སྦྱོང་ཚད་མེད་བཏང་ཡོད་པ་ཡིན་ན། བུད་མེད་དེའི་ཁྱིམ་ཚང་གིས་ ཁྲིམས་ཁང་ལ་ཞུ་གཏུག་བྱེད་ཆོག་གི་ཡོད་ནའང་། སེམས་ཕམ་པ་ཞིག་ལ་སྐབས་དེའི་ཁྲིམས་ཁང་གིས་ནམ་ རྒྱུན་བདེན་ཁ་སྐྱེས་པར་སྟེར་གྱི་ཡོད་པ་རེད། དུས་སྐབས་དེ་དག་རིང་བཟའ་ཚང་བར་འདྲ་མཉམ་ཞེས་པའི་ཡིག་ འབྲུ་འདི་གཉིས་རྩ་བ་ནས་མེད་ཅིང་། བུད་མེད་ཀྱིས་ནམ་ཡང་ཁྱོ་གའི་ཁར་ཉན་དགོས་པ་དང་ཁོ་མོའ་ིའཇོན་ཐང་ ཁྱོ་ག་ལས་ཆེ་བ་ཡོད་ནའང་། ངེས་པར་དུ་ཁྱོ་གའི་ཁར་ཉན་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།༽ རྒྱལ་ཡུམ་ཆེན་མོས་ཞིབ་ བརྗོད་གནང་པའི་དོན་དངོས་ཀྱི་བྱུང་པ་འདི་དག་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཕལ་ཆེ་བའི་ཁོང་དུ་སྦས་ཀྱིན་པའི་སྡུག་ བསྔལ་དུ་བརྗོད་ཆོག་གི་ཡོད། དེའི་ཕྱིར། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་བམ་འདུ་ཤེས་འཛིན་སྟངས་སྒང་ག་ དུས་ཀྱང་ ༼འདྲ་མཉམ་༽ གྱི་འདུ་ཤེས་ཤིག་བཞེངས་བསྐྲུན་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག སྤྱིར་མོ་ལུས་ཀྱང་ཕོ་ལུས་ ནང་བཞིན་རང་བདག་གི་ཐོབ་ཐང་དང་ངལ་རྩོལ་ཕོགས་ཐོབ་རོལ་བའི་ཐོབ་ཐང་། འཚོ་བར་གང་དགར་སྤྱོད་པའི་ ཐོབ་ཐང་། བཟའ་ཟླ་གདམ་ག་བྱེད་པའི་ཐོབ་ཐང་།འཁྲིག་སྤྱོད་དམ་དགའ་མགུར་སྤྱོད་པའི་རང་འགུལ་ཐོབ་ ཐང་།རང་རང་སོ་སོའ་ིདགའ་ཕྱོགས་བདག་སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་། སྤྱི་ཚོགས་འགྲོ་འོངས་ཀྱི་རང་དབང་ཐོབ་ཐང་ སོགས་རྩོད་ལེན་བྱེད་འོས་ཤིང་། ༼འདྲ་མཉམ་མ་ཡིན་པ་༽ འདི་སྐྱེ་མ་ཐག་ནས་ཡོད་པ་ཞིག་རྩ་བ་ནས་མ་ རེད། གླེན་ལྐུགས་འདུ་ཤེས་ཤིག་གིས་སྤྲིན་ནག་ནང་བཞིན་བུད་མེད་ཚོའི་མགོ་བོ་བཏུམས་ཡོད་པས་ཡིན་ ལ། བུད་མེད་ཀྱིས་རང་ཉིད་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་མངོན་མེད་ནུས་ཤུགས་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཞིང་། གལ་ཏེ་ མར་ས་ལ་འགྱེལ་ཐེངས་སྟོང་ཕྲག་བྱུང་ནའང་།བཟོད་བསྲན་གྱིས་རང་ཉིད་ལ་དུས་ཚོད་སྤྲད་ནས་ག་ལེར་ཡར་ལངས་ཏེ་ལམ་ལྷོང་ཡོང་པའི་ཕྱོགས་སུ་མདུན་བསྐྱོད་དང་། བྱང་ཆ་ལྡན་པའི་ལམ་ལ་མདུན་བསྐྱོད་བྱེད་ འོས། དེང་སྐབས་བོད་ཀྱིས་ཧ་ལམ་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་བཟང་སྤྱོད་ཟེར་བ་བཀོལ་ནས་བུད་མེད་ལ་གདེངས་འཇོག་ བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་།བུད་མེད་ལ་བསམ་བློ་དང་རང་གཤིས། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་སྟངས་སོགས་ཏེ། སྐྱེས་པའི་ ཁེ་ཕན་ལ་ཕོག་ཐུག་གཏོང་སྲིད་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ཡང་ཡོད་ཆོག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། བུད་མེད་ལ་བསམ་བློ་ཡོད་ པ་ལས་བུད་མེད་རྣམས་གསེར་དངུལ་གྱི་རྒྱན་ཆ་འདོགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཇེ་མཛེས་གཏོང་པའི་སྒང་དུས་ཚོད་ འདའ་བར་སྐྱེས་པ་ཚོར་བློ་མོས་ཡོད་ཀྱི་འདུག ལོ་རྒྱུས་སྒང་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྣམས་རྒྱུ་ནོར་དང་སྐྱེས་པའི་རྣམ་ ཤེས་བཅོལ་ཡུལ་གྱི་མདོ་འཛིན་པར་གྱུར་ཡོད་ཚུལ་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། གཉེན་སྒྲིག་ཁྲུང་སའམ་ཆང་ས།རྗེས་ དབུས་གཙང་དུ་པང་གདན་རྒྱག་པ་དང་ཁམས་ཁུལ་དུ་མགོར་སྤོས་ཤེལ་ལྔ་འདོགས་པ། ཨ་མདོར་དུང་རའམ་ཁ་ སྐད་དུ་དམར་གདན་འབོད། སྐྲ་ལུང་འདོགས་པ་སོགས་ཏེ། འདི་དག་གིས་བུད་མེད་དེར་བདག་པོ་ཡོད་ཟིན་པ་ མཚོན་གྱི་ཡོད་ཅིང་། ལུས་ལ་བཏགས་པའི་རྒྱན་ཆ་དེ་དག་ཁྱོ་གའི་བླ་གནས་ཡུལ་དུ་བཤད་ཀྱི་ཡོད་ པས། སྐབས་དེ་ཤེད་ནས་ཁོ་མོ་ཚོས་རྒྱན་ཆ་འདི་དག་ཁྱད་དུ་འཕགས་པར་ངོས་འཛིན་གྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་ ཤེས་བླ་སྲོག་བོར་ཡོད་པའི་ཁར། མཚོན་བྱེད་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་བའི་རྒྱན་ཆ་འདི་དག་གཉེན་སྒྲིག་རྗེས་ཀྱི་བུད་ མེད་རྣམས་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་ལྕགས་སྒྲོག་ཏུའང་གྱུར་ཡོད་པ་རེད། དུས་ཡུན་ག་ཚད་ཅིག་ལ་སྒུག་རྗེས། ད་ གཟོད་ཁོ་མོ་ཚོར་རང་བདག་གི་བླ་ཞིག་དང་རང་གཤིས་ཤིག་ཡོད་ཐུབ་ཀྱི་ཡིན་ནམ། དཔེ་མཚོན་ཞིག་བཀོད་པ་ ཡིན་ན། ངས་ནམ་རྒྱུན་ལུས་སེམས་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་ནས་འཇིམ་རྐོས་ཆེན་པོ་ཞིག་གམ། རི་མོ་ཞིག་གསར་བཏོད་ བྱེད་པ། ཡང་ན། བལྟ་འདོད་པའི་ནང་དོན་གཏིང་ཟབ་པོའ་ིདེབ་ཅིག་ཀློག་པ་གང་རུང་གི་ལས་གཞི་ཞིག་གི་སྒང་ བློ་རྩེ་གཅིག་སྒྲིམ་བྱེད་སྐབས། གལ་ཏེ་གོ་གནས་དང་འབྱོར་སྟོབས་ཆེ་བའི་སྐྱེས་པ་ཞིག་གིས་ང་ལ་དགའ་བའི་ རྣམ་འགྱུར་བསྟན་པ་དང་། སྐབས་འདིར་ང་ལ་བུད་མེད་ཀྱི་རང་སྦས་ནུས་པས་ཁོ་བོའ་ིཟླ་མོའམ་ལྕམ་སྐུ་ཞབས་ བྱེད་འདོད་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན། རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཁོ་བོ་སྐྱེས་པ་བླ་མེད་ཀྱི་གོ་གནས་སྒང་བཞག་པ་ཡིན་པས། སྐད་ ཅིག་ཉིད་ལ་གསར་བཏོད་ཀྱི་རིག་པ་མཐའ་དག་འགག་ནས་མུན་འཐོམས་ཀྱི་གནས་སུ་ལྷུང་པར་མ་ཟད། བསམ་ བློའ་ིནང་བྱ་བ་ཙག་ཙིག་མང་པོ་ཞིག་འཁོར་ཡོང་པའང་ཁྱོ་ག་རང་ལ་བྱམས་མིན་དང་སྡོད་གནས་ཕྱི་ནང་གི་ བཀོད་སྒྲིག ཕྱི་ལོགས་སུ་རང་ཉིད་ཀྱི་གཏམ་འདོད་ཚ་བོ་ཇི་ལྟར་ངོམས་སྟོན་བྱེད་རྒྱུ་སོགས་ལས་ལྷག་ མེད། ཐེངས་གང་མང་རིང་ངས་གསར་བཏོད་ཀྱི་ལས་གཞི་མཇུག་སྐྱོང་བྱེད་ཐབས་བྲལ་ཡོད་ཅིང་། ཁོར་ཡུག་ སྡུག་པོ་འདིར་གཡོལ་བའི་ཐབས་ལམ་ཉག་གཅིག་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་སར་ཡར་ལངས་ནས་ཕར་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ བབས་ལེགས་པོར་མཐོང་ཆུང་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་བརྩེ་དུང་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེས་པ་ཞིག་ལ་གཏད་ཀྱང་མི་ཆོག་ པ་མེད་པ་དེ་ཡིན། འདི་ལྟར་གསར་བཏོད་ཀྱི་རྣམ་དཔྱོད་དང་ངར་ཉམས་ཀྱི་མཐོ་རླབས་སླར་ཡང་བརྙེད་ཐུབ་པ་དང་། འདི་དག་གིས་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་འཁྱེར་སོའམ་འཛིན་སྟངས་སྟོན་གྱི་ཡོད་པ་ལས་གཞན་གང་ཡང་སྟོན་གྱི་མེད་ ཅིང་། གལ་ཏེ་ངས་རང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་ནང་དུ་གཞན་འོག་རྒྱུགས་པའི་ལས་དབང་གདམ་པ་ཡིན་ཚེ།རང་ཉིད་ཀྱི་ རང་བདག་ཐོབ་ཐང་དོར་ཟིན་པའི་ཁར་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་བུ་ག་རེ་རེའང་སིམ་ཉེན་ལ་གཏུགས་ཟིན་པས། ༼འདྲ་ མཉམ་༽ གྱི་ལྟ་གྲུབ་དེས་བུད་མེད་ཅིག་གི་འཚོ་བའི་ནང་ཇི་འདྲའི་ནུས་པ་གལ་ཆེན་ཞིག་འདོན་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་ ཨང་།ཡིད་སྐྱོ་བ་ཞིག་ལ་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱིས་བུད་མེད་ཀྱི་སེམས་ནང་དུ་དམའ་རིམ་གྱི་འདུ་ཤེས་རི་མོ་ནང་ བཞིན་བརྐོས་ཡོད། དཔེར་ན། ༼དེང་གི་བར་བོད་ཀྱི་བཙུན་མ་ཞིག་ཡར་ལངས་ནས་བཙུན་པ་དང་རྟགས་བསལ་ ལམ་ཆོས་རྩོད་གཏོང་མྱོང་མེད་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་ཐའེ་ཝན་དང་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་བཙུན་མས་གཏོང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་ རེད། འདི་ནི་བོད་ཀྱི་བཙུན་མའི་རིག་གནས་ཀྱི་ཆུ་ཚད་དམའ་དྲགས་པ་ཡིན་ནམ། གོ་རྟོགས་སད་མ་ཐུབ་པས་ ལན་པ་རེད།༽ སྤྱིར་མཚན་ཉིད་རིག་པའི་སྒང་གི་རིགས་སྒྲུབ་ཁུངས་སྐྱེལ་ནི་གཏིང་ཟབ་པའི་རིག་ཚན་ནམ་ བསླབ་གཞི་ཞིག་ཡིན་ནའང་། རྒྱ་གར་ནས་བོད་ལ་དར་བ་ནས་བཟུང་། གངས་ལྗོངས་སུ་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་རིང་རྨོ་ འདེབས་བྱས་ནས་ལྗང་བུ་འབུས་པ་དང་། མེ་ཏོག་བཞད་པ། གཡུར་དུ་ཟ་བ་སོགས་ཀྱི་དུས་རིམ་བརྒྱུད་ནས་ དེང་སྐབས་བོད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་ཆོས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་ པས། གནས་ལུགས་ཀྱི་སྒང་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ན། དཔྱད་པ་གཏོང་སྟངས་དང་བོད་སྐད་སོགས་ཀྱི་ལེགས་ཆ་ རང་ལ་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་བཙུན་མ་རྣམས་ཕྱི་ཡོང་བཙུན་མ་རྣམས་ལས་ཡག་ཆོག་ཆོག་ཅིག་ཏུ་ སྣང་མོད། ཁོ་མོ་ཚོས་ནམ་ཡང་རྒྱང་ཐག་རིང་པོར་བལྟ་ཐབས་བྲལ་ཡོད་པ་དང་། གཙོ་བོ་ཐོག་མར་བཙུན་དགོན་ ནང་འཛུལ་སྐབས། བཙུན་མ་མང་ཆེ་བ་རྨོངས་དད་ཀྱི་དབང་དུ་སོང་ཡོད་པའི་ཁར། ནང་མི་སྐོར་ཞིག་གིས་ཀྱང་ བཙུན་མ་བཟོ་བ་ནི་བུ་མོ་ཚོའི་མདུན་ལམ་བཀོད་སྒྲིག་ཉག་གཅིག་ཏུ་བསམ་ཡོད་པས། བུ་མོ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ མི་ཚེ་ཧྲིལ་བོར་གྲྭ་ཆས་མ་དོར་བར་ཁ་འདོན་ཙག་ཙིག་ཙམ་བྱེད་ཐུབ་པ་བྱུང་ན་བཙུན་མ་ཡང་དག་ཅིག་ འཁྱོངས་ཡོད་པར་བསམ་བཞིན་པར་ཐུག་ཡོད་པར་གོར་མ་ཆག་པ་ཞིག་རེད། དེ་ལས་ལྡོག་ནས་ཐའེ་ཝན་དང་ ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་བཙུན་མ་མང་ཆེ་བར་དེང་རབས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་ངེས་ཅན་ཞིག་ལྡན་ཡོད་པའི་རྨང་གཞིའི་སྒང་སྤྱི་ ཚོགས་ལ་རྒྱུས་མངའ་གང་འཚམས་འཛོམས་པ་དང་། ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་གྱི་ལྟ་གྲུབ་འོག་རང་བདག་རང་སྐྱོང་ གིས་མི་ཚེ་མདུན་ལམ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་བྱས་ཏེ། བདེན་དོན་བཙལ་བའི་ལམ་ཁ་ཉག་གཅིག་དང་འཁོར་ བའི་སྡུག་བསྔལ་གཞོལ་བའི་ཐབས་ལམ་རྐང་གཅིག་ལ་ནང་བསྟན་ལས་ལྷག་ཅིག་མེད་པར་གོ་བ་ལོན་པའི་སྔོན་ འགྲོའ་ིཆ་རྐྱེན་བརྒྱུད་ནས་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་པ་ཡིན་པས། སློབ་ན་ཤེས་སླ་བ་དང་གནས་ལུགས་ཟབ་མོ་རྟོགས་ ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། བོད་ཀྱི་བཙུན་མ་རྣམས་ནང་ཚང་གི་འཆིང་རྒྱའི་འོག་ཐར་ཐུབ་ཡོད་ཀྱང་དམའ་རིམ་འདུ་ ཤེས་ཀྱི་འཆིང་རྒྱའི་འོག་ཐར་མ་ཐུབ་པས་རང་རློམ་གྱི་ལྟ་གྲུབ་འཛུགས་ཐུབ་ཡོད་མི་འདུག ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༧ ལོར་ངའི་གྲོགས་མོའམ། དབྱིན་ཇིར་ལྷ་རམས་པའི་ངད་ཁ་བསླབ་གཞིར་སློབ་སྦྱོང་གནང་བཞིན་པའི་བློ་བཟང་རབ་ རྒྱས་སྐྱིད་མཆོག་ཁོ་མོའ་ིདཔྱད་རྩོམ་ལ་རྒྱུ་ཆ་འཚོལ་སླད་རྒྱ་གར་དུ་ཡོང་ཞིང་། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ལ་ཞིབ་འཇུག་ གནང་པ་དང་བཙུན་དགོན་སྒྲོལ་མ་གླིང་དུ་ལེགས་སྦྱར་གཏམ་བཤད སྤེལ་སྐབས། ཁོ་མོས་བཙུན་མ་ཚོར་ང་ རང་ལ་བུད་མེད་ཅིག་གི་ལུས་རྟེན་རག་པར་ང་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་རྗེས་མ་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་ན་ ཡང་བསྐྱར་བུད་མེད་ཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བའི་འདོད་པ་ཡོད་ཅེས་མ་ཐག ལེགས་སྦྱར་ལ་ཉན་བཞིན་པའི་བཙུན་མ་རྣམས་ ལ་ཧ་ལས་པ་དང་ཧང་སངས་པའི་རྣམ་འགྱུར་ཐོན་ཡོང་པའི་ཁར། བསམ་ཚུལ་དེ་དང་ལེན་བྱེད་ཐབས་མེད་པར་ སྐྱེ་བ་རྗེས་མར་མོ་ལུས་ཤིག་མི་ལེན་པར་སྨོན་ལམ་རྒྱག་གི་ཡོད་ཅེས་ལན་བསྐྱོན་སོང་། ལྕམ་སྐུ་རིན་ཆེན་ མཁའ་འགྲོ་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་ང་ལ་གསུངས་མྱོང་སྟེ། ཁོ་མོས་དང་ཐོག་བཙུན་མ་རྣམས་ལ་འཕྲད་སྐབས་བཙུན་ མ་རེ་འགར་སྐད་ཆ་དྲིས་མྱོང་ཞིང་། ཅིའི་ཕྱིར་བཙུན་མ་བྱས་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་པའི་ལན་དུ་མགོ་བོ་གཡུག་ པའམ། ༼ཧ་གོ་མ་སོང༽ གཉིས་ལས་མི་འདུགདྲིས་ལན་དེ་དག་ཁོ་མོས་རྗེས་སོར་བློ་ཐག་རྦད་བཅད་ངང་ བཙུན་མའི་ལས་དོན་སྒང་ཤུགས་རྒྱག་རྩར་ཐུག་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཁོ་མོས་སྙིང་རྗེ་ངང་བཙུན་མ་རྣམས ༼མ་ རིག་པའི༽ གནས་སྟངས་ལས་གྲོལ་ཐུབ་ཡོད་པ་དང་ཤེས་བྱ་གང་མང་ཞིག་ལོན་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས་སྙམ་ནས་ ལྕམ་སྐུ་རིན་ཆེན་མཁའ་འགྲོ་མཆོག་གིས་ལོ་མང་རིང་བཙུན་མའི་ལས་དོན་སྒང་དཀའ་ལས་བརྒྱབ་པར་བརྟེན་ ནས་དེང་གི་ཆར་ཧ་ལམ་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་དང་སློབ་ཁྲིད་རྒྱུ་སྤུས། བཙུན་དགོན་གྱི་ལམ་ལུགས་བཅས་ལ་ ལེགས་བཅོས་བྱེད་ཐུབ་ཡོད་པ་དང་། ལྕམ་སྐུ་མཆོག་གི་བསྐུལ་འདེད་དང་གཞོགས་འདེགས་ལ་བརྟེན་ནས་ བཙུན་མ་རྣམས་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་ཐེམ་སྐས་ཤིག་ལ་འཛེག་ཐུབ་ཡོད་ཅེས་བཤད་ཆོག་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད། 

གོང་ས ྋརྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ལོན་ཊོན་དུ་ཐེངས་ཤིག་གསར་འགོད་པར་བུད་མེད་གནས་བབས་ སྐོར་གྱི་དྲིས་ལན་ནང་གསུངས་དོན། ༼བུད་མེད་བླ་མ་སྐོར་ཞིག་ཀྱང་ཡོད། ཡིན་ནའང་། གནའ་ནས་དེང་བར་ བླ་མ་མང་ཆེ་ཤོས་སྐྱེས་པ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་ངོས་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་ནི་གནའ་བོའ་ི བུད་མེད་ཀྱི་གནས་བབས་ཧ་ཅང་སྐྱོ་བ་དང་དོ་སྣང་ཡང་བྱེད་ཀྱི་མེད། བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་ལས་བུད་མེད་གནས་ བབས་དང་ཁེ་དབང་ལ་དོ་སྣང་བྱས་མེད་པའང་། རྒྱུ་རྐྱེན་སྐོར་ཞིག་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་མི་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་སྐོར་ ལ་བསམ་བློ་རྩ་བ་ནས་གཏོང་མྱོང་མེད་པས་ཡིན་ལ། ང་ཚོས་དེ་ནི་འོས་ཤིང་འཚམས་པ་ཞིག་ཏུ་འདོད་ཡོད་ པས་ཀྱང་ཡིན། འོ་ན། ནང་པས་ཕོ་མོའ་ིདབྱེ་བ་དང་མཐོང་ཆུང་། བུད་མེད་ཀྱི་ཁེ་དབང་དང་ནང་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་ གནས་བབས་སོགས་ལ་ཡང་དག་པའི་ལངས་ཕྱོགས་ཤིག་བཟུང་ཡོད་ཅིང་། གོང་ནས་བརྗོད་པ་ལྟར། སངས་ རྒྱ་རུང་གི་ཆ་ནས་ཕོ་མོར་དབྱེ་བ་མེད་པ་དང་ཚད་མཐོན་པོའ་ིགཞན་ཕན་སྙིང་བརྗེ་བསྐྱེད་ནས་སངས་རྒྱས་ པའམ། གནས་ལུགས་རྟོགས་པའི་མངོན་མེད་ཀྱི་ནུས་པའི་སྒང་ནས་ཀྱང་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་རེད། ངས་བལྟས་ན་བུད་མེད་ཚོས་དབང་ཆ་ཆ་ཚང་རང་གིས་འཛིན་ཐུབ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གི་གལ་ཆེ་ཞིང་། རྒྱ་གར་དུ་ཡོད་པའི་བཙན་ བྱོལ་བོད་གཞུང་ནས་ངོས་ཀྱིས་བཏོན་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་ཁེ་དབང་ལོ་མང་རིང་དར་སྤེལ་བཏང་པ་ཡིན། སྒོས་སུ་ བཙུན་མ་རྣམས་ལ་ངེས་པར་དུ་བཙུན་པ་ནང་བཞིན་གྱི་སློབ་སྦྱོང་གི་འདུན་པ་དང་སྤོབས་པ་ཡོད་དགོས། བོད་ ནང་དུས་ཡུན་ཞིག་གི་རིང་ལ་བཙུན་མ་རྣམས་ཀྱིས་སློབ་སྦྱོང་ཡག་པོ་གནང་ཡོད་མི་འདུག་ཅིང་། བཤད་རྒྱུན་ ཞིག་ཡོད་པ་ནི་སྔར་བཙུན་མས་མཚན་ཉིད་རིག་པ་སྦྱངས་ནས་བཙུན་པར་རྩོད་པ་བརྒྱབ་ནས་བཙུན་པ་ཕམ་ པའི་དཔེར་བརྗོད་ཡང་མང་པོ་འདུག བྱས་ཙང་ཁྱེད་ཀྱིས་བསམ་བློ་ཐོངས་དང་། ངོས་ཀྱིས་ལོ་ངོ་ཉི་ཤུ་ལྷག་གི་ རིང་བུད་མེད་ལ་ཁེ་ཕན་ཐོབ་ཐང་རག་པའི་ཆེད་དུ་དཀའ་ལས་བརྒྱབ་ཡོད་མོད། ཁོ་མོ་ཚོའི་རང་འགུལ་གྱིས་ ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་བྱེད་རྒྱུའང་ཧ་ཅང་གི་གལ་ཆེན་པོ་རེད།༽ 

སྔོན་ཐོན་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་གི་འཕེལ་རྒྱས་ལས་བལྟས་པ་ཡིན་ནའང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བུད་མེད་ལ་ བརྩི་བཀུར་དང་སྒོ་དབྱེ། རང་དབང་སོགས་བུད་མེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ལ་ལེགས་བཅོས་བྱས་པ་ལས་སྤྱི་ཚོགས་ ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་དང་ཡར་ཐོན་ལ་བསྐུལ་འདེད་བྱེད་ཐུབ་ཡོད་འདུག དཔེར་ན། རྒྱ་ནག་གི་བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོ་ ལའོ་ཝུན་གྱིས་ཁོ་མོའ་ིཨ་རིའི་བུད་མེད་སྒྱུ་རྩལ་པ་དང་གླེང་མོལ་བྱས་པའི་ཟིན་ཐོ་ <<བུ་མོ་བཟང་པོ་ཞིག་ མི་འདུག>> ནང་གསལ་དོན། ལོ་རབས་དྲུག་ཅུ་ནས་བདུན་ཅུའི་ནང་། ཨ་རིར་རང་དབང་དང་རང་སྐྱ་འཕེར་ བ་རག་སླད་སྐད་འབོད་རྒྱག་པའི་བུད་མེད་སྒྱུ་རྩལ་པ་སྐོར་ཞིག་བྱུང་ཡོད་ཅིང་། ཁོ་མོ་ཚོས་དངོས་མྱོང་གཞིར་ བཞག་གིས་བུད་མེད་རྣམས་སྐྱེས་པ་ཚོའི་འཛད་རྫས་སུ་ཇི་ལྟར་གྱུར་བའི་སྐྱོ་གར་བརྗོད་ཡོད་པར་མ་ཟད། རྣམ་ དཔྱོད་ཀྱི་སྒོ་འབྱེད་པ་དང་མི་མངོན་པའི་ནུས་ཤུགས་རྡོལ་བ་ལས་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ལ་ལམ་ཁ་ ཞིག་ལག་སྙོབདང་འཚོལ་སྙེག་བྱེད་དགོས་བྱུང་ཡོད། སྐབས་དེར་ཁོ་མོ་ཚོས་ཐོག་མར་ཨ་རིའི་ཕོ་དབང་རིང་ ལུགས་པའི་ ༼ཨ་ཕ་ཆེ་བས་༽ ཡོད་ཚད་ལ་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་ཀྱིན་པའི་མགོ་གནོན་ལས་ཐར་ཐབས་དང་ ཨ་རིའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ལས་བུད་མེད་སློབ་གསོའ་ིརྣམ་པའི་འཆིང་རྒྱ་གཏོར་ཐབས་ནས་འགོ་བརྩམས་ ཏེ། རང་སྐྱ་འཕེར་བའི་བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོ་དང་བུད་མེད་བཀོད་ཇུས་མཁན། བུད་མེད་སྒྱུ་རྩལ་པ་མང་པོ་ཞིག་ རང་འགུལ་གྱིས་གཞི་གཅིག་ལ་འདུས་ནས་ཨ་རིའི་བུད་མེད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་གནས་བབས་དང་ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་ སོགས་རྩོད་ལེན་བྱས་ཡོད་ཅིང་། ཁོ་མོ་ཚོས་སྒྱུ་རྩལ་སོགས་མཚོན་ཐབས་སྣ་མང་སྤྱད་ནས་སྔར་ཨ་རིའི་སྐྱེས་ པ་ཚོས་ལོ་རྒྱུས་སུ་བཀོད་པའི་ ༼ཕོ་མཆོག་མོ་དམན་༽ གྱི་ལྟ་གྲུབ་ལ་མགོ་རྟིང་སློག་ཐུབ་ཡོད་པ་དང་། ཁོ་ མོ་ཚོས་བུད་མེད་ཀྱི་དགའ་མགུའམ་འཁྲིག་སྤྱོད་རང་འགུལ་དར་སྤེལ་གཏོང་པ་དང་།བུད་མེད་ཀྱི་ཆ་དང་བུད་ མེད་རང་ཉིད་ཀྱི་དགོས་མཁོ་ནས་ཕུགས་འདུན་བརྒྱུད་དེ་ལག་ལེན་བྱེད་འོས་པར་འདོད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་། བུད་མེད་ ཀྱིས་རང་དབང་དང་འདྲ་མཉམ་རྩོད་ལེན་བྱེད་པའི་ལས་འགུལ་དེ་དང་ཁོ་མོ་ཚོར་སྐབས་ཤིག་སྤྱི་ཚོགས་སྒང་སྡིག་དམོད་དང་འགྲེལ་ལོག ཐ་ན་བུད་མེད་ནང་ཁུལ་དུའང་སྲོལ་རྒྱུན་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྩ་བ་མཐུག་པ་རེ་འགས་རྒོལ་ གཏམ་སྤེལ་ཡོད་མོད། ཡིན་ནའང་། དེས་བུ་མོའ་ིལུས་ཅན་མང་པོ་ཞིག་ལ་རང་དབང་གི་མཁའ་དབུགས་ལོངས་ སུ་སྤྱོད་པའི་བར་སྟོང་ཞིག་བསྐྲུན་ཐུབ་ཡོད། ཨ་རིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་བསྐུལ་འདེད་དང་དེང་སྐབས་ཨ་ རི་འཛམ་གླིང་གི་སྔོན་ཐོན་རྒྱལ་ཁབ་དང་བལྟོས་འཇོག་གིས་དམངས་གཙོ་དང་རང་དབང་གི་རྒྱལ་ཁམས་ཤིག་ ཏུ་བརྗོད་ཀྱིན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཞིག་ཏུའང་གྱུར་ཡོད་པར་གདོན་མི་ཟ། 

ཡང་ཅིག་བཤད་ན། རྒྱ་ནག་ནང་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་དང་དགུ་བཅུའི་བསྒྱུར་བཅོས་སྒོ་དབྱེ་བརྒྱུད་ནས་ དམངས་གཙོའི་བསམ་བློའ་ིརླབས་རྒྱུན་ཞིག་ནང་འདྲེན་བྱེད་ཐུབ་ཡོད་པའི་ཁར། སྐབས་དེར་སྨྱུག་ཐོགས་པ་རྒྱ་ ནག་ཏུ་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་འགྲིམས་ཀྱིན་པ་དང་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་ལས་རིགས་སུའང་ ༼བུད་མེད་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་རིན་ ཐང་༽ བསྐྱར་གླེང་གི་ལས་འགུལ་ཆུང་ངུ་ཞིག་ལངས་སོང་། དཔེར་ན། ཀྲང་ཡུ་མོའུ་ལགས་ཀྱིས་འཁྲབ་ཁྲིད་ གནང་པའི་གློག་བརྙན་ <<ཁྲེ་རྒོད་དམར་པོ>> དང་ <<དོང་རྙིང >> གཙོས་སྙན་ངག་དང་གླུ་ཚིག་མང་ པོ་ཞིག་ཏུའང་བུད་མེད་བཅིངས་འགྲོལ་དང་རྟོགས་སད་བྱུང་དགོས་པའི་འབོད་སྐད་བརྗོད་གཞིར་བཟུང་ཡོད་ ཅིང་། ཁེ་ལས་སྒང་རྗེས་སོར་དོན་དངོས་ཀྱི་བུད་མེད་འགྲན་ཟླ་བྲལ་བ་སྐོར་ཞིག་སྟེ། བུད་མེད་དོ་དམ་པ་མང་ པོ་བྱུང་ཐུབ་ཡོད་པ་དང་། ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་རིང་རྒྱ་ནག་གི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ལ་བསྐུལ་འདེད་བཏང་དང་ གཏོང་བཞིན་པའི་སྒང་དུའང་བཤད་ཆོག་གི་ཡོད། 

ནམ་ཞིག་ལ་དམངས་གཙོ་དང་སྒོ་དབྱེ། སྔོན་ཐོན། ད་དུང་ནང་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ ཆོས་ཀྱིས་ཕྱུག་པའི་བོད་ཅིག་བསུ་ཐུབ་རྒྱུ་ཡིན་ནམ། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྒང་ནས་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའ་ིདུས་སྐབས་ བོད་ཆེས་དར་རྒྱས་སུ་བྱུང་པའི་དུས་རིམ་ཞིག་ཏུ་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་། སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་ནི་ཆེས་ཕུལ་བྱུང་ དང་རླབས་ཆེན་གྱི་བོད་ཀྱི་བཙན་པོའ་ིགྲས་ཀྱི་གཅིག་རེད། ཁོ་བོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ སྤྲུལ་ནས་གངས་ལྗོངས་མི་དམངས་ལ་མགོན་སྐྱོབ་དང་། གངས་ཅན་པར་སའི་གོ་ལའི་སྒང་ལ་རྒྱ་འཛུགས་ཐུབ་ ཡོད་པར་མ་ཟད། བྱམས་བརྩེ་དང་རྣམ་དཔྱོད་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་གངས་ལྗོངས་དང་གངས་ལྗོངས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ འཇིག་རྟེན་ནམ་ཡུལ་ལུང་མང་པོའང་འདུལ་ཡོད་པས། བོད་དུ་ཞི་དུལ་དཔལ་ཡོན་གྱི་ཤོག་ལྷེ་དང་པོ་ཕྱེ་ནས་ལོ་ རྒྱུས་སྒང་གི་མུན་ནག་ལ་བཞི་ཤད་བཀོད་ཐུབ་ཡོད་པ་དང་། རང་སྤེལ་རང་དར་གྱི་ལམ་བུ་དེད་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ ཀྱི་མ་ལག་འཐུས་སྒོ་ཇེ་ཚང་དང་རྒྱལ་ཁམས་བདེ་ཞིང་འབངས་མི་སྐྱིད་ལ་སྦྱར་ནས་འཛམ་གླིང་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ གནའ་བོའ་ིདཔལ་ཡོན་ལྡན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་དང་དཔུང་བ་མཉམ་གཤིབས་ཀྱིས་མཐུན་ལམ་འཛུགས་ཐུབ་ ཡོད་ཅིང་། ཁོང་གིས་ད་དུང་མིག་རྒྱང་ཆེས་རིང་བོའ་ིལམ་ནས་ཉེས་སྐྱོན་བསལ་ནས་ཞི་བའི་སྒང་ཕྱིར་ལོག་བྱེད་པར་བསྐུལ་བའི་ནང་བསྟན་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱལ་ཁྲིམས་སུ་གཏན་ལ་ཕབ་པས། དེ་ནས་བཟུང་གངས་ལྗོངས་མི་ དམངས་ལ་བྱམས་སྙིང་རྗེ་ལྡན་པ་དང་བཟོད་བསྲན་ཐུབ་པ། གཞུང་དྲང་བབས་ཆགས། གུ་ཡངས་ཆེ་བའི་བཟང་ སྤྱོད་གོམས་འགོ་ཚུགས་ཡོད་པ་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་བདེན་པའམ་དྲང་བདེན་རྟོགས་པའི་ཆེས་གཏིང་ཟབ་ཀྱི་ རྣམ་དཔྱོད་ཀྱང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་ཐུབ་ཡོད་པ་རེད། ཡང་ཅིག་བཤད་ན། སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་ནི་བུད་མེད་ལ་ གདེངས་འཇོག་གིས་བརྩི་འཇོག་གནང་མཁན་གྱི་བསམ་རྒྱ་ཆེ་བའི་བཙན་པོ་ཞིག་སྟེ། དེའི་སྟབས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བཙུན་མོ་གཉིས་ཀྱིས་ཤོག་ལྷེ་གསར་བ་རེ་བྲིས་པའམ། བལ་བཟའ་ཁྲི་བཙུན་དང་རྒྱ་བཟའ་ཀོང་ཇོ་ གཉིས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་མཛད་རྗེས་སྐོར་ཞིག་ཀྱང་འཇོག་ཐུབ་ཡོད་པ་ཡིན། གཞན་བཙན་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་ སྐབས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ་གྱིས་སྔ་འགྱུར་རྙིང་མའི་གྲུབ་མཐའི་ཐད་ལ་བྱས་རྗེས་ཆེན་པོ་བཞག་ ཡོད་པ་དང་། རྒྱལ་ཡུམ་འབྲོ་བཟའ་ཁྲི་མ་ལོད་མཆོག་གིས་བཙན་པོ་ཁྲི་གཙུག་ལྡེ་བཙན་སྐུ་ཆུང་ངུའི་དུས་སུ་ བོད་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་བསྐྱངས་པས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྒང་གི་རྒྱལ་མོ་ཐོག་མར་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད་ལ། མ་ཅིག་ལབ་སྒྲོན་ མཆོག་ནི་དེང་གི་བར་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་ཁྲོད་བྱུང་པའི་ཆེས་རླབས་ཆེན་གྱི་བུད་མེད་ཅིག་ཡིན་ཞིང་། བོད་ཀྱི་ ལོ་རྒྱུས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ནང་བསྟན་ལོ་རྒྱུས་སྒང་དུའང་ཡ་མཚར་བའི་གསར་བཏོད་གནང་ཡོད་དེ། ཁོ་མོས་ ཨ་མའི་དྲུང་དུ་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་སྦྱངས་པ་ནས་རིམ་གྱིས་མཁས་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དང་སྒོམ་ལ་གཞོལ་ནས་ རྟོགས་པར་མངའ་བརྙེས་ཤིང་། ནང་བསྟན་ལམ་སྟོན་གྱི་སྙིང་པོར་བཟུང་ནས་དཔྱད་སྒོམ་གྱི་ལས་སུ་ཞུགས་ཏེ་ ཚེ་སྲོག་གི་མི་མངོན་པའི་ནུས་པ་དང་གསང་བ་བརྟོལ་བའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཆེན་ པོའམ། ༼ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའ་ིགཅོད་༽ གསར་བཏོད་གནང་པ་དང་སེམས་ཅན་གྲངས་ལས་འདས་པ་ཐར་བའི་ ལམ་དུ་འགོད་པར་མཛད། ཁོ་མོའ་ིསློབ་མ་རྣམས་ཨ་མདོ་དང་དབུས་གཙང་། ཁམས་ཁུལ། བལ་བོ་སོགས་ སུ་ཁྱབ་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཐ་ན་རྒྱ་གར་གྱི་མཁས་པ་དང་གྲུབ་ཆེན་མང་པོའང་དབང་དུ་བསྡུས་པར་མཛད་ཡོད་ པས། ཁོ་མོས་མི་རྣམས་ལ་ཁོ་མོའ་ིལོ་རྒྱུས་དང་གཞན་གྱིས་ཚོད་དཔག་དཀའ་བའི་ཁོང་གི་རྟོགས་པའི་གོ་ འཕང་། སེམས་ཁམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན། རྩ་ཆེ་བའི་ཉམས་མྱོང་དང་བློ་སྒོ་འབྱེད་པའི་རིགས་ལམ་ལ་སོགས་བཞག་ ཡོད། ཁོ་མོ་ཚོའི་ཤུགས་རྐྱེན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དབུས་གཙང་གི་བུད་མེད་གནས་བབས་ཨ་མདོ་དང་ཁམས་ཀྱི་ བུད་མེད་གནས་བབས་ལས་ཅུང་ཟད་ཡག་པོ་ཞིག་ཡོང་ཐུབ་ཡོད་པར་སྣང་། 

བུད་མེད་རྣམས་འཛམ་གླིང་གི་ཡུལ་གྲུ་དང་རྒྱལ་ཁབ་མི་འདྲ་བའི་སྲོལ་རྒྱུན་ལོ་རྒྱུས་ནང་གཅིག་མཚུངས་ ཀྱི་ལས་དབང་མྱངས་ཡོད། དཔེར་ན། རྒྱ་གར་ནང་ཁྱོ་ག་གྲོངས་རྗེས་ཟླ་མོ་མཉམ་དུ་མེ་བསྲེག་གཏོང་པ་དང་གལ་ ཏེ་མེ་བསྲེག་མ་བཏང་ན་ཤི་བོའ་ིའདུ་ཤེས་འཛིན་པའི་ཡུལ་སྲོལ་ཡོད་ཅིང་། རྒྱ་ནག་ནང་སྔར་བུད་མེད་ཀྱི་རྐང་ བ་བསྡམས་པ་ཇི་ལྟར་ཆུང་ཚེ་དེ་ལྟར་མཛེས་མ་ཡིན་པར་མཐོང་གི་ཡོད་པས། བུད་མེད་རྣམས་མི་ཚེ་ཧྲིལ་བོར་འགུལ་བསྐྱོད་སྟབས་བདེ་ཁྱོན་ནས་མེད་པ་བཟོས་ཡོད། རྒྱ་ནག་ནང་ཐོན་བཞིན་པའི་རུས་བརྐོས་ཡི་གེ་ནང་བུད་ མེད་མཚོན་པའི་ཡིག་འབྲུ་དེ་པུས་མོ་སར་བཙུགས་ཏེ་སྒུར་ནས་བསྡད་ཡོད་པའི་མིའི་གཟུགས་དབྱིབས་ཤིག་ རེད། དབྱིན་ཇིའི་ནང་སྔར་བུད་མེད་ཀྱི་རྐེད་པ་བསྡམས་པ་ཇི་ལྟར་ཕྲ་ན་དེ་ལྟར་མཛེས་མར་བལྟ་བ་དང་། ཨ་ཧུ་ རི་ཀར་དེང་ཡང་བུད་མེད་ཀྱི་མོ་མཚན་བཙེམས་ནས་བུ་ག་ཕྲ་མོ་གཅིག་ལས་ལྷག་ཏུ་བཅུག་མེད་པ་དང་རྐྱེན་ དེས་དྲག་སྐྱེད་མེད་པའི་ནད་རིགས་སྣ་ཚོགས་བསྐྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། ཨ་རབ་ལུང་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་ཤས་ནང་ གཉེན་སྒྲིག་རྗེས་ཀྱི་བུད་མེད་ཀྱི་མི་ཚེ་གོས་ལྭ་ནག་པོའ་ིནང་བཏང་ཡོད། བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ལུས་ སེམས་གཉིས་ཀའི་མནར་གཅོད་མྱོང་བཞིན་པ་སྟེ། ཨ་མདོར་ ༼གྲོ་ཕྱེ་ཇི་ལྟར་བརྫིས་ན་དེ་ལྟར་སྙི་བ་དང་བུད་ མེད་ལ་ཇི་ལྟར་རྡུང་ན་དེ་ལྟར་ཁ་ཉན་པ་རེད་༽ ཅེས་པའི་བཤད་རྒྱུན་དང་། ཁམས་ཁུལ་དུ་ཟླ་མོ་གཡོག་མོ་ཞིག་ དང་མཚུངས་པར་ཁྱོ་གའི་ལྷན་དུ་ཁ་ལག་ཟ་མི་ཆོག་པ་དང་། བུད་མེད་དཀྱིལ་དཀྲུང་དུ་བསྡད་ཚེ་སྤུན་ཟླར་དམོད་ མོ་བོར་གྱི་ཡོད་པར་བལྟ་བ་དང་ཐ་ན་བུད་མེད་རྣམས་སྐྱེས་པའི་གོང་ནས་འདུག་པའམ། སྐྱེས་པའི་ཅ་ལག་སྒང་ ལྡིང་བ། ཡང་ན་མགོ་བཀྲུས་པའི་ཆུ་དང་མགོ་ནས་ལྷུང་པའི་སྐྲ་ཤུད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེས་པ་ཚོར་གྲིབ་སྐྱོན་འབྱུང་པར་ བཤད་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཁར། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་ཆེན་པོ་ཁ་ཤས་ནང་ཞུགས་ཆོག་གི་མི་འདུག དབུས་གཙང་ དུ་བུད་མེད་ལ་ཅུང་གུ་ཡངས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་ཐོན་ཡོད་ནའང་། ༼ཆུ་ཇི་ལྟར་ཆེ་ཡང་ཟམ་འོག་ཏུ་བགྲོད་དགོས་༽ ཞེས་པའི་བཤད་རྒྱུན་ཏན་ཏན་འདུག 

སྟོན་པ་ཤཀྱཱ་ཐུབ་པས་བུད་མེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱད་གསུངས་མྱོང་སྟེ། དཔེར་ན། ཕྲུ་གུ་བཙའ་བའི་ སྡུག་བསྔལ། ཟླ་མཚན་ཡོང་པའི་སྡུག་བསྔལ། བུད་མེད་ཀྱིས་རང་ཉིད་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཐབས་ཟད་པའི་སྡུག་ བསྔལ་སོགས་བརྒྱད་ཡིན་པས། གནས་ལུགས་ཀྱི་སྒང་ནས་བཤད་ན། མི་རྣམས་ཀྱིས་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ཕུང་ ལས་བསྐྱེད་པའི་མི་འདང་ས་འདི་དག་སླད་སྟབས་བདེ་བསྐྲུན་པ་དང་གཞོགས་འདེགས་བྱེད་འོས་པ་ཞིག་ཡིན་ མོད། དེ་ལས་ལྡོག་ནས་བུད་མེད་ཀྱི་མི་འདང་ས་འདི་དག་སྐྱེས་པ་མང་ཆེ་བས་སྐབས་གླགས་བཙལ་བའི་གོ་ སྐབས་ཤིག་ལ་བལྟ་བཞིན་པ་དང་། བུད་མེད་སྐོར་ཞིག་ལ་ཕྲུ་གུ་གཉིས་གསུམ་ཞིག་བཙས་རྗེས་ཁྱོ་གས་སྙིང་རྗེ་ མེད་པར་གཡུག་ནས་འགྲོ་གི་ཡོད་ཅིང་། བུད་མེད་འདི་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་ཐོག་བུ་ཕྲུག་སྙོར་སྐྱོང་གི་ངལ་སྡུག་ དང་མི་ཡུལ་གྱི་མཐོང་ཆུང་། བརྙས་བཅོས་ཅི་ཙམ་མྱོང་དགོས། དེ་ལས་ལྡོག་ནས་ཁྱོ་ག་རྣམས་ཀྱིས་བག་ཕེབས་ ངང་ལང་ཚོ་གཉིས་པའི་འཚོ་བར་རོལ་འགོ་ཚུགས་ཟིན་པ་རེད། ཡུགས་སའམ་ཁྱོ་ག་གྲོངས་ཟིན་པའི་བུད་མེད་ རྣམས་ཀྱིས་ཁྱོ་ག་གྲོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཁེར་རྐྱང་། དྭ་ཕྲུག་གཉོར་སྐྱོང་གི་དཀའ་སྡུག་བཅས་ཁུར་བཞིན་ ནའང་། མི་རྣམས་ཀྱིས་བུད་མེད་འདི་དག་སྙིང་བརྗེ་བའི་ཡུལ་དུ་མི་བལྟ་བར་ཡུགས་ས་ཟླ་མོར་བསུ་མི་རུང་པ་ དང་ཁོ་མོ་ཚོའི་ལག་ནས་ཐོན་པའི་ཅ་ལག་ལའང་གྲིབ་སྐྱོན་འགོས་ཡོད་པར་བརྗོད་ཀྱིན་པས། རྒྱང་བཀྱེད་པ་དང་བཀྲ་མི་ཤིས་པའི་ཁོངས་སུ་འཇོག་གི་ཡོད་པར་བལྟ་སྐབས། གྲོངས་ཟིན་པའི་ཁྱོ་ག་རྣམས་ཧ་ལམ་ཁོ་མོ་ཚོས་ བསད་སོང་པ་མིན་ནམ་སྙམ་པའི་སྣང་ཚུལ་དབང་མེད་དུ་འབྱུང་ཡོང་པ་ཞིག་རེད།